We vieren het pas als iedereen terug is

Johan vd. Wal, 456 pag. 2007

Terschelling in de Tweede Wereldoorlog.

Johan van der Wal behandelt in dit boek op basis van gedegen archief- en literatuuronderzoek de complete oorlogsgeschiedenis van terschelling, die net als in de rest van het land begon in mei 1940. De Duitse bezettingsmacht zou het eiland pas op 6 juni 1945 weer verlaten. Terschelling was in de Tweede Wereldoorlog een van de ristigste plekken in ons land. Een opase van rust in een woelige wereld, schreef een bewoner. ook in andere opzichten verschilde het eiland tijdens de Duitse bezetting sterk van de rest van het land. Zo werd slechts een handjevol mannen in het kader van de Arbeitseinsatz in Duitsland tewerkgesteld. Daarentegen werden alle arbeidsgeschikte mannen door de Duitsers op Terschelling zelf aan het werk gezet. Rampspoeden als de beruchte hongerwinter gingen geheel aan het eiland voorbij. De sterkte van de bezettingsmacht varieerde van 1000 tot ruim 2200 militairen, terwijl de bevolking iets meer dan 3.000 zielen telde. Op het geisoleerde eiland met zijn beperkte ruimte waren Terschellingers en Duitsers daardoor min of meer tot elkaar veroordeeld. Er ontstonden dan ook tal van relaties tussen leden van beide groepen. Het eiland zelf veranderde in een militaire vesting met uitgebreide verdedigingswerken en voor die tijd technische hoogstandjes, warmee de Duitsers geallieerde vliegtuigen konden onderscheppen. Maar ondanks de rustig verlopen bezetting eiste de oorlog slachtoffers onder zowel Terschellingers als oud-Terschellingers. Niet alleen op het eiland zelf maar ook elders in de wereld moesten 25 van hen die met de dood bekopen, net als vijf op het eiland geboren joden. Meer dan 40 mannen van Terschellinger afkonmst, varend in geallieerde dienst, vonden de dood op de wereldzeeen. Johan van der Wal schetst in dit boek een openhartig portret van Terschelling in oorlogstijd.